Historische Kring Wederden

Geschiedenis onderwijs in Wierden (deel 4)

Schoolstrijd

Nadat er jaren voor was gestreden, kwam onder leiding van Johan Rudolph Thorbecke in 1848 een nieuwe grondwet tot stand. Hierin werd de vrijheid van onderwijs als volgt geformuleerd: “Het geven van onderwijs is vrij, behoudens het toezigt der overheid, en bovendien, voor zoover het middelbaar en lager onderwijs betreft, behoudens het onderzoek naar de bekwaamheid en zedelijkheid des onderwijzers; het één en ander door de wet te regelen.”

Hiermee kwam de weg vrij voor om scholen naar eigen inzicht op te richten. Toen uiteindelijk in 1917 ook de financiële gelijkstelling van het bijzonder onderwijs werd geregeld, kwam de oprichting van bijzondere scholen in een stroomversnelling.

Hoge Hexel

Tot 1921 was er in Hoge Hexel één openbare school. In 1921 werd de School met de Bijbel gesticht. In 1923 werd F. C. Nieuwboer het hoofd der school. Hij bleef tot na de oorlog werkzaam bleef. In de oorlog speelde hij ook een rol in het verzet. In 1953 werd de oude openbare school afgekeurd en het gemeentebestuur wilde deze sluiten. Ouders voerden een ware strijd om de school te behouden, tot aan de Raad van State toe. Dit bleef niet zonder resultaat: de school bleef bestaan. In de jaren daarna verzocht men van de school een R. K. school te starten. In 1956 gebeurde dit en werd Van Beusekom hoofd van de H. Hartschool. Het aantal leerlingen liep geleidelijk terug en in 1976 werd de school opgeheven en gingen de kinderen naar de school in het dorp Wierden. Als enige in Hoge Hexel bleef de christelijke school en deze kreeg de naam De Driesprong.

Notter-Zuna

Rond 1910 werd duidelijk dat Van Kregten (vader van schilder Fedor van Kregten) met pensioen wilde. Hij was op dat moment hoofd van de openbare school in Notter. In 1911 werd een schoolvereniging opgericht om te komen tot een christelijke school. Nadat men aanvankelijk trachtte het gebouw van de openbare school van de gemeente Wierden te huren, besloot men toch tot nieuwbouw. In 1917 werd een nieuw gebouw in gebruik genomen. Het eerste hoofd der school was K. Klijnsma. Na de sluiting van de openbare school kreeg het gebouw de functie van verenigingsgebouw Irene. Dat is inmiddels afgebroken, maar het meestershuis staat er nog steeds.

Rectum-Ypelo

Aan de Ypeloschoolweg stond de openbare school met meestershuis. Het gebouw staat nu bekend als Het Meestershuis. Eén van de laatste hoofden die hier les gaf was Kuysten, die in 1943 overleed. In 1954 werd het openbaar onderwijs vervangen door Protestants Christelijk onderwijs. In 1954 werd tegenover het oude gebouw de huidige school gebouwd. Na enkele verbouwingen en na nieuwbouw van het Kultuurhus heeft de school nu de naam De Akkerwal.

De expositie ‘Het verhaal van de meester’, te zien in de Van Buuren Stee aan de Appelhofdwarsstraat, sluit op 1 juni. De openingstijden zijn: woensdag, donderdag en vrijdag van 14.00 uur tot 17.00 uur. Op zaterdag van 13.00 uur tot 16.00 uur. Er zijn mogelijkheden voor groepsbezoek. Informatie bij het secretariaat, Leta Evers-Meijer (telefoon 0546 – 572 651 of mail secretariaat@historischekringwierden.nl).